12 juli 2023

De ABC-methodiek bij onbegrepen gedrag; leer breder te kijken

Bij Norschoten vinden we dat het begrijpen van het gedrag van onze cliënten belangrijk is voor het bieden van de best mogelijke zorg. Daarom maken we gebruik van de ABC-methodiek. Dit is een bewezen aanpak die onlangs is opgenomen in de Databank Erkende Interventies als ‘goed onderbouwd’.

Met deze aanpak werken we samen met onze collega’s om het gedrag van bewoners te begrijpen. We doen dit door te observeren, mogelijke redenen te achterhalen en de gevolgen van het gedrag te begrijpen. Daarna stellen we haalbare doelen op om het gedrag te veranderen en bespreken we hoe we deze doelen kunnen bereiken.

ABC zorgt voor goed kijken

Collega Wendy de Ridder traint onze medewerkers training in de ABC-methodiek. Zij benadrukt dat deze methode je bewust maakt van je eigen rol bij onbegrepen gedrag. Wat het effect is van hoe je doet en handelt. Wendy: “De actie omschrijf je echt als een scène in een filmpje. Wat zie je? Wat hoor je? Pas als de actie goed is omschreven, kun je verder. Deze stap zorgt ervoor dat je beter zicht krijgt op wat het gedrag precies inhoudt.”

Wat zie je? Wat hoor je?”

Werkdruk kan bijdragen aan onbegrepen gedrag

Tijdens onze trainingen merken we vaak dat werkdruk een rol speelt bij onbegrepen gedrag. Wendy: ‘Bijvoorbeeld bij een meneer die onrustig gedrag liet zien. Zorgmedewerkers reageerden met: “Er komt straks iemand bij u.” Maar daar werd meneer alleen nog maar onrustiger van.’

Door de ABC-methodiek toe te passen, ontdekten we dat direct geruststellen veel beter werkt dan vertellen dat er later iemand langs zal komen. Hoewel dit in het begin meer tijd kost, levert het uiteindelijk meer tijd op en het is een prettigere manier van werken.

Bredere blik

Het invullen van de ABC samen met het team heeft grote voordelen. Je krijgt meer inzicht over hoe het gedrag tot stand komt. Als individu zie je namelijk maar een klein stukje van alles wat er gebeurt. Samen zie je meer.

En er is nog een voordeel. Wendy: ‘Je kunt zo leren van elkaar. Als een cliënt bij een andere medewerker geen onbegrepen gedrag laat zien bijvoorbeeld. Dan kun je samen kijken wat die medewerker dan precies anders doet.’

Tips voor het gebruik van ABC

Wendy adviseert om de ABC-methode te gebruiken om breder te kijken. Wendy: “Kijk ook naar iemands leven. Hoe was iemand vroeger toen diegene nog thuis woonde?”

Daarnaast is het slim om in te schatten waar je de ABC-methodiek voor gebruikt. Wendy: ‘De ABC-methode werkt vooral goed als je een klein stukje kunt pakken met elkaar waar je samen bij stilstaat. Bijvoorbeeld als een cliënt de hele dag rustig is, maar om 3 uur ’s middags ineens onrustig.’

Wendy: ‘Sommige situaties met onbegrepen gedrag zijn te ingewikkeld. Bijvoorbeeld omdat er meerdere problemen tegelijkertijd spelen. Dan vinden wij de ABC wat minder geschikt. Het werkt dan bijvoorbeeld beter om de GGZ om advies te vragen.’